Bugün evrenin ilk başladığı anlara doğru gideceğiz ilk saniyelerin içerisine gideceğiz bugün hiçliği her şeye çeviren o büyük gizemden bahsetmek istiyorum size. 20 yüzyıl boyunca bilim insanların Büyük bir kısmının hatta binlerce sinin bütün hayatlarını feda ettikleri bir araştırmanın sonuçlarından ve kuantum fiziği evrenindeki en büyük buluşlardan birinden bahsedeceğim bugün konumuz higgs bozonu ve higgs alanı
Büyük patlama teorisi ilk defa 20. Yüzyılda ortaya atıldığında bilim insanları bununla ilgili araştırmalar yapmaya başladı çünkü başta mantıklı gelmişti ve yapılan araştırmalar ve elde edilen bulgular da bigbang in gerçekten olduğu noktasında çok ciddi kanıtlar ortaya sundu ve özellikle 20. Yüzyılın ortalarından itibaren ikinci yarısında bilim insanları evrenin büyük bir patlamayla ortaya çıktığını neredeyse kesin gözüyle baktılar fakat bir soruya cevap vermek bilim dünyasında bambaşka sorular doğuruyordu şimdi bilim insanları şöyle dedi tamam büyük patlama doğru gerçekten de evren bir zamanlar yoktu hiçbir şey yoktu sadece saf enerji vardı ve nedenini bilmediğimiz bir şeyden ötürü o saf enerji bir noktaya çoktu ki bu nokta bir toplu iğne ucundan bile daha küçüktür ve bu noktada oluşan muazzam bir patlama bütün enerji evrenin dört bir yanına savurdu ve o enerjiden bugün bizim bildiğimiz anlamdaki madde yıldızlar gezegenler ve bizler ortaya cıktık buraya kadar güzel iyi hos tamam burda küçük bugün bildiğimiz anlamdaki maddeyi oluşturdu şöyle bir sıkıntı var enerji nasıl olur da Bizim bugün bilginiz o kütlesi hacmi olan maddeye dönüşebildi saf enerjiyi kütlesi ve hacmi olmayan enerji nasıl oldu bugün bizim bildiğimiz anlamdaki maddeye dönüştü bilim insanları 1950'li yıllardan itibaren bu soruyu sormaya başladılar ve herkes kafasına göre bir fikir attı ama bu fikrin hiçbirinin gerisi gelmedi çünkü başka araştırmalar bu teorileri desteklemedi bir tanesi hariç Peter Higgs 1966'da çok ilginç bir fikirle ortaya çıktı higgs evrenin ilk başlangıç aşamalarında ki başlangıç derken sıfır noktasından bahsediyorum saniyenin milyonda biri kadar kısa bir süreden bahsediyorum gizemli bir parçacığın diğer parçacıklarla etkileşime geçerek onları bir araya getirdiğini ve bu atom altı parçacıklari bir araya getirerek atom altı ana parçacıkları oluşturduğuna dair çok ilginç bir iddia ortaya attı onun iddiasına göre bu gizemli parçacık Gizemli bir enerji alanı yaratmış kuarklar leptonlar bu alanda birleşerek ilk protonları, nötronlari ve elektronları oluşturmuştu ve bu aşamadan sonra bu parçacıklar birleşerek atomları atomlar elementleri elementler bizim bildiğimiz anlamdaki evreni ve bizi ortaya çıkardılar higgs in teorisi çok ilginçti çokta mantikliydi gerçekten de gizemli bir parçacık diğer parçacıkları bir araya getirerek atom altı ilk evrenin oluşumunu sağlamış olabilirdi Bunla ilgili yapılan çalışmalar gerçekten tutarlı mantıklı sonuçlar verdi ama küçük bir sorun vardı higgsin teorisine göre bu gizemli parçacığın ömrü çok kısaydı yani biz burada 1 saniyenin milyarda biri kadar kısa bir süreden bahsediyoruz bu son derece küçük son derece kısa ömürlü ve hiçbir şekilde kütlesi olmayan küçük enerji parçacigi hakkında çok ciddi araştırmalar yapıldı fakat 20. Yüzyılın teknolojisi ile bu parçayı tespit etmek imkansızdı hatta bu yüzden bu parçacığa tanrının cezası parçacık ismi verildi sonra bir insanları bir araya geldi dediler ki böyle argo tabirler kaba Saba tabirler kullanmak bize uymaz yani imam cemaat ilişkisi düşünun biz ağzımız bozarsak millet neler yaparlar dediler ismini daha da basitleştirerek tanrı parçacığı olarak kullanmaya başladılar aslında bilim dünyasi ona tamamiyle higgs parçacığı demeyi tercih ediyor fakat o daha çok tanrı parçacığı olarak biliniyor tanrı parçacığı denince biz sıradan insanlar daha iyi anlamaya başlıyor ve bu isim daha iyi manipüle edilmeye başlıyor çünkü Tanrı parçacığı diyen insanlar bunu çıkıp işte insanları tanrının varlığını kanıtlama çalışıyorlar evreni yaratan Üstün gücün enerjisini yakalamaya çalışıyorlar gibi bazı mesnetsiz anlamsız haberler çıkarttılar o yüzden bu parçacığa tanrı parçacığı değil higgs parçacığı demeyi tercih ediyor bilim dünyası
higgs parçacığı teorik olarak vardı matematiksel anlamda uygun sonuçlar çıkıyordu simülasyonlar ve deneylerde de bu parçacık doğru çıkıyordu fakat bu parçacığın gerçekten var olup olmadığını anlayabilmek için 2012 yılını beklememiz gerekti bilim dünyası bu parcacigin varlığını kanıtlamaya o kadar istekliydi ki Devletleri de ikna ederek yüz milyarlarca devasa fon oluşturdular ve bu fonun büyük bir kısmını sadece bu parçacığı tespit edebilmek için harcadılar isviçre'deki dünyanın en büyük parçacık hızlandırıcılarından biri olan CERN deki büyük hadron çarpıştırıcısında atlas
adı verilen bir süper dedektör oluşturdu gerçekten devasa bir dedektör dü binlerce ton ağırlığında ve metrerce yüksekliğinde devasa bir yapıydı ve atlasin tek bir görevi vardı higgs parçacıgini yakalayabilmek corndeki büyük Hadron çarpıştırıcısı devasa Atlas dedektörü 2012 yılında higgs bozonu ile ilgili ilk tutarlı kanıtları elde etmişti arkasından gelen diğer çalışmalardan sonra da 2013 yılında gerçekten de higgs bozonu adı verilen bir parçacığın olduğu bilimsel olarak kanıtlandı bu parçacık gerçekten vardı çok kısa bir ömür vardı saniyenin birkaç milyarda biri kadar sürede var oluyordu ve daha sonra yok oluyordu ve gerçekten de bu parçacık diğer parçacıkların hepsini bir arada tutuyordu ki buna higgs alanı deniyordu ve gerçekten evrendeki buyuk sorunun cevabı fiziksel olarak verilmişti
kütlesiz hacimsiz saf enerji maddeye dönüşebiliyordu ve bunu yapan şey de higgs bozonu ve onun yarattığı higgs alanıydı peki bu higgs bozonu ne dediğim gibi o çok ileri düzey fizik bilgisine giriyor benim aklımın ötesine geçiyor fakat ben anladığım kadarıyla olabildiğince basit bir şekilde anlatmaya çalışacağım higgs bozonu evrende büyük patlamadan sonra ortaya çıkan ilk ve en yoğun parçacıklardan biri çok küçük bir parçacık atomik Evren için bile son derece küçük bir parçacık çok kısa ömürlü bir parçacık evet çok etkili bir özelliği var
Bu higgs bozonu adı verilen minicik paracıklar bir araya geldiklerinde higgs alanı adı verilen bir enerji alanı oluştururlar ve enerji alanında da diğer parçacıkları diğer leptonlar ve kuarklar atom altı parçacıklar oluşturan alt parçacıkları bir araya getiriyorlar ve bunların bir araya gelmesiyle de protonlar elektronlar ve nötronlar oluşuyor yani bizim saf enerjimiz hiç bir kütlesi ve hacmi olmayan saf enerji higgs alanı sayesinde bir araya geliyor ve bildiğiniz maddenin temellerini oluşturuyor daha basit bir dille anlatmam gerekirse protonları elektronları tuğla gibi düşünün Bir duvarın tuğlaları gibi düşün bu bizim higgs bozonumuz ve higgs alanımızda Bu tuğlaların arasındaki harç gibi düşünun onları birleştiren onları bir arada tutan ana parça olarak düşün yani anlayacağınız bu inanılmaz inanılmaz derecede küçük olan kısa bir ömrü olan bu parçacık bugün bildiğimiz anlamdaki evrenin ana Yapı taşını oluşturuyor bu parçacık higgs alanı olmasaydı Bizim bildiğimiz anlamdaki madde ve evren olmayacaktı bilim dünyasındaki binlerce insan bütün hayatları onu bulmaya adadi buldular yüz milyarlarca dolar para harcandı ve harcanıyor her şey keşfedildi bulundu ne güzel bilim adamları şimdi ne yapıyorlar gerçekten de bu buluşu sürekli kutlayıp da başka bir maceraya atılıyorlar hayır şimdi burada neden bütün insanlar buna odaklanmışlar bu işe bu kadar insan emeği ve kaynak ayrılmış sorusunun cevabını vereyim size sorunun cevabı gerçekten çok ilginç higgs bozonu ve higgs alanının varlığını kanıtlamak için çok büyük bir gelişme var oluşun doasinı anlayabilmemiz adına çok büyük bir yapı taşı çok büyük bir adım ama bu bozonun keşfinin bazı pratik etkileri de var zaten devletlerin çok büyük paralar harcamasınin sebebi de bu higgs bozonunun varlığını keşfederek anlayarak bilim dünyamsın yapmak istediği şey higgs bozonunu manipüle edebilmek eğer bozonunun üzerine bir kontrolümüz olabilirse onu ekleme şansımız olabilirse muhteşem bir şeye sahip olacağız saf sınırsız sonsuz enerji az önce de söyledim size devletlerin bu işleri dünyanın parası acımasının sebebi bu yani yeri geldiğinde en kritik seyler için bile sağlık hizmetleri ulaştırma hizmetleri için gerekli olan parayı kesen devletten konu higgs bozonu ve alanı olunca resmen parayı oluk oluk akıtiyorlar çünkü nedenleri az önce bahsettiğim şey saf enerji eğer higgs bozunun higgs alanının doğasını kavraya bilirsek bunu manipüle edilebilirsek bunu yönlendirme şansınız olursa bugün bildiğimiz anlamdaki herhangi bir maddeden saf sınırsız sonsuz enerji elde edilir sonsuz enerji temiz enerji bedava enerji yani petrol gibi bir birimizi kesip biçmek zorunda değiliz ya da çok büyük politik oyunlar oynamak zorunda değiliz yani yerden aldınız biz çakıl taşını bile devasa bir uçak gemisinini yüz yil iki yüz yıl idare edecek kadar enerji ortaya çıkartabilmesini saglicak bir teknoloji bu eğer biz bugün higgs bozonun dogasını hükmetmeyi başarabilirsek yıldızlar arası mesafeyi kat edebilecek uzay mekikleri yapabiliriz uzay zamanı bükebiliriz geçmişe yada geleceğe gidebilmek adına kütleçekimi büküp yayabiliriz önceki yazımızda da demiştik bugün bir zaman makinesi yapmak istiyorsaniz size korkunç miktarlarda enerji lağzim ve higgs bozonu ise bu enerjinin temeli sıfır noktası şu anda bilim dünyası bu enerjiyi kontrol etmenin manipüle edebilmenin hesaplarını yapıyorlar ki çok büyük ihtimalle bunu başaracak neyse bahsettiğim gibi benim bugün size anlatacaklarım bu kadar bilim dünyası siz farkında olmadan çok büyük bir adım attı insan medeniyeti çok farklı yere doğru gidiyor ki ben sizi geliştirmelerden haberdar edicem hiç merak etmeyin. şimdilik bu kadar bize sosyal medyadan ulaşabilir yorumlarınız ile sohbetimize katılabilirsiniz. haftaya bu gün tekrardan görüşmek üzere sağlıkla ve muhabbetle kalın teşekkürler.
Kaynakça
tr.wikipedia.org
youtube.com/channel/UCOgCIGPoRY3q644bN1uOg4g/
0 Yorumlar