Tarih boyunca insanlar yönetmiş ve yönetilmiştir. Farklı toplulukta onlarca yönetim biçimi ortaya çıkmış, bazısı başarılı olup refahı sağlarken, bazısı yıkımı ve felaketi beraberinde getirmiştir. Bu kadar uzun bir tarihe ve birikime sahip olan politikanın doğal olarak felsefesi de oluşmuştur. İlk Çağdan felsefenin kurucusu sayılan önemli filozoflar, siyaset felsefesi üzerine yoğunlaşmışlar ve bu disipline yeni sorular getirmişlerdir. Bu sorulardan biri iktidarın kaynağıdır. 

    İktidar, bir devlette hakimiyeti elinde bulunduran yönetim yetkisine sahip en üst topluluktur. Seçim, devrim, askeri darbe, veraset, vb. yöntemlerle ortaya çıkabilir. Görevi, idaresi altında bulunan halkın güvenlik, sosyal ve ekonomik konularda ihtiyaçlarını karşılamaktır. 

   Peki bunu neye dayanarak yapar? Gücünü nereden alır? İşte konumuz bu. İktidarın kaynağı tartışmaları sonucunda farklı görüşler ortaya çıkmıştır. Her ne kadar iktidarı birbirlerinden ayrı açıklasalarda buluştukları bir ortak nokta vardır: Meşruiyet. Yani Yasaya ve Toplumun rızasına uygunluk. Şimdi gelin iktidarın farklı kaynaklarını inceleyelim. 



  •    TANRI KAYNAKLI İKTİDAR 
  Bu görüş dinsel açıklamaları temel alır. Bazı istisnalar olmakla birlikte genellikle monarşilerde görülür. Hükümdar tanrı tarafından görevlendirilmiştir, buyrukları sorgulanamaz ve kesin olarak yerine getirilir. Hükümdar kendisini Tanrı, Tanrının Elçisi, Tanrının Yeryüzündeki Gölgesi gibi sıfatlarla yüceltebilir. Antik Mısır, Roma, Sümer gibi ilkçağ uygarlıkları, Din Merkezli Kurulan Devletler (İslam Devleti, Papalık Devleti gibi), Orta Asya Türklerindeki Kut İnancı bu iktidara örnek olarak verilebilir. 






  • KARİZMA KAYNAKLI İKTİDAR 
 Liderde bulunan üstün niteliklerin (Cesaret, Bilgelik, Kahramanlık, Adalet gibi) halkın önemli kısmında kabul görmesi sonucu oluşan iktidar kaynağıdır. Lider özellikle yıkım ve felaket zamanlarında ortaya çıkıp halk tarafından kabul görür. Tüm eylemlerinin halk için iyi ve kurtarıcı olduğu kanısı yaygındır. Mustafa Kemal Atatürk, William Wallace, Aliya İzzetbegoviç, Mahatma Gandi gibi liderler örnek olarak verilebilir. 







  • DEMOKRASİ KAYNAKLI İKTİDAR 
   Bu iktidarın kaynağı insanların oluşturduğu yasalardır. İktidar gücünü ve meşruiyetini kendisini seçen halktan alır. Halkın tümünün ihtiyaçlarını ve güvenliğini sağlamak ve onları temsil etmek görevidir. Genellikle modern demokratik toplumlar tarafından benimsenir ve uygulanır. İktidarın sınırları, yetkisi, görev süresi gibi önemli detaylar halk tarafından oluşturulan ve kabul edilen anayasada mevcuttur. 















Kaynakça
Fotoğraf:
milliyet.com.tr
add.org
evrensel.net
neoldu.com